Hemhal Olmak Nasıl Yazılır? Siyaset Bilimi Perspektifinden Bir Değerlendirme Güç, toplumların şekillenmesinde en önemli faktörlerden biridir. Hemhal olmak, toplumdaki bireylerin güç ilişkilerini anlaması, bu ilişkiler aracılığıyla toplumsal yapıları sorgulaması ve yeniden inşa etmeye yönelik bir çağrıdır. Bu bağlamda, bir siyaset bilimci olarak, iktidar, kurumlar, ideoloji ve vatandaşlık üzerine düşünen bir kişi olarak, hemhal olma kavramını analiz etmek yalnızca bireysel bir eylem değil, toplumsal bir dönüşümün başlangıcı olarak görülmelidir. Ancak, bu dönüşümün arka planında iktidarın ve toplumsal cinsiyetin nasıl bir rol oynadığını sorgulamak önemlidir. Güç İlişkileri ve Toplumsal Düzen: Hemhal Olmanın Temeli Toplumlar, insanların bir arada yaşama, çalışma ve etkileşim kurma…
Yorum BırakGüneşli Fikir Esintisi Yazılar
Topkapı Hançeri Nedir? Tarihin Parlayan Sırrı Bir müze salonunda sessizce yürürken, vitrinin arkasında ışıl ışıl parlayan bir hançer görüyorsunuz. Camın ardındaki taşlar öyle parlıyor ki, neredeyse bir nefes kadar yaklaşmak istiyorsunuz. Evet, bahsettiğim o meşhur Topkapı Hançeri. Adını duyan herkesin zihninde bir ihtişam, bir gizem, bir “bu hançerin hikâyesi ne?” sorusu belirir. Bugün o vitrinin ardındaki hikâyeyi biraz daha yakından dinleyelim — hem tarihsel verilerle, hem de insani dokunuşlarla… Bir Hançerden Fazlası: Osmanlı İhtişamının Sembolü Topkapı Hançeri, Osmanlı İmparatorluğu’nun sanat, güç ve zarafet anlayışını bir arada gösteren en özel eserlerden biridir. 18. yüzyılda, III. Ahmed’in ardından tahta çıkan I. Mahmud…
Yorum BırakBir Antropoloğun Merceğinden: Gürsu Nereli? Kültürlerin çok katmanlı dünyasında yürüyen bir antropolog olarak her yeni yer, bana bir laboratuvar değil, bir hikâye alanı sunar. Gürsu da bu hikâyelerden biridir; haritadaki bir nokta olmanın ötesinde, insanın kökleriyle ve kimliğiyle kurduğu derin bir bağın sembolüdür. Bu yazıda “Gürsu nereli?” sorusunu yalnızca coğrafi değil, antropolojik bir bakışla ele alacağız. Çünkü bir yerin kimliğini anlamak, orada yaşayan insanın dünyayı nasıl anlamlandırdığını çözmekle mümkündür. — Gürsu: Coğrafyadan Kimliğe Uzanan Bir Yol Gürsu, Bursa’nın doğusunda yer alan verimli topraklarıyla bilinir; ancak bu bölge, yalnızca tarımsal üretimin değil, aynı zamanda kültürel üretimin de kalbidir. Antropolojik açıdan bakıldığında…
Yorum BırakKağan Hangi Devletin Kurucusu? Türk Tarihinin Gizemli Yolculuğu Tarih kitaplarını karıştırırken ya da bir belgesel izlerken “Kağan” kelimesi kulağımıza sıkça çalınır. Peki hiç düşündünüz mü, bu unvan kime aittir, hangi devleti kuran liderler “Kağan” olarak anılmıştır? Gelin, Orta Asya’nın bozkırlarında at koşturan cesur savaşçılardan biri olan Kağan’ın izini birlikte sürelim. Kağan Ne Demek? Unvanın Derin Anlamı “Kağan” kelimesi, Türk ve Moğol kültürlerinde “hükümdarların hükümdarı” anlamına gelir. Yani sadece bir lider değil, diğer tüm liderleri yönetme gücüne sahip en üst otoritedir. Bu unvan, özellikle Orta Asya’da kurulan büyük Türk devletlerinde devlet başkanlarına verilmiştir. Göktürk Kağanlığı, Uygur Kağanlığı ve hatta daha sonraları…
8 YorumSu, Işık ve Acı Arasında: “Duş Almak Güneş Yanığına İyi Gelir mi?” Sorusu Üzerine Felsefi Bir Düşünme Bir filozof için her soru, yalnızca pratik bir merak değil, aynı zamanda varoluşun derinliklerine açılan bir kapıdır. “Duş almak Güneş yanığına iyi gelir mi?” sorusu da bu bağlamda yalnızca bir dermatolojik mesele değil, insanın acıyla, arınmayla ve doğayla kurduğu ilişkinin yansımasıdır. Güneş bizi ısıtan güç olduğu kadar, bazen yakıcı bir öğretmendir de. Su ise bu öğretiden arta kalan yanıkları yatıştırmaya çalışan bilge bir denge unsurudur. Bu yazı, suyla ışığın kesiştiği bu varoluşsal sahneyi, etik, epistemolojik ve ontolojik perspektiflerden ele alıyor. Etik Perspektif: Acıyla…
8 YorumCoğrafya Günöte Ne Demek? Güç, Mekân ve İktidarın Ekseninde Bir Siyasal Analiz Bir siyaset bilimci olarak dünyaya bakarken yalnızca haritaları değil, o haritaların ardında şekillenen güç ilişkilerini görürüm. Her çizgi, her sınır, her tanım bir iktidar ifadesidir. “Coğrafya günöte ne demek?” sorusu ilk bakışta yalnızca astronomik bir terim gibi görünür. Oysa bu kelimenin ardında, insanlığın güçle, mesafeyle ve merkezle kurduğu ilişki yatmaktadır. Günöte — Dünya’nın Güneş’e en uzak olduğu nokta — bir astronomi terimi olmanın ötesinde, siyaset bilimi açısından iktidarın ve toplumsal uzaklıkların simgesidir. Çünkü toplumlarda da tıpkı gökyüzünde olduğu gibi “yakınlık” ve “uzaklık” kavramları, iktidar mesafelerini belirler. İktidarın Coğrafyası:…
Yorum BırakKısa cevap: Kandaki kalsiyum düzeyini düşüren hormonun adı kalsitonin. Evet, kulağa vitamin takviyesi markası gibi geliyor ama görev tanımı ciddi: kandaki kalsiyumu fazla bulunca “tamam yeter!” deyip kemiklere geri gönderiyor. Bir sabah kahvesi sırasında Ayşe’nin telefonu çaldı. Arayan eşi Ali’ydi. “Ya Ayşe, bu kalsiyum denen şey ne biçim maddeymiş? Dün fazla süt içtim, sabah ağrısızım ama Google diyor ki fazla olursa taş yapar!” Ayşe derin bir nefes aldı, gözlerini devirdi: “Ali, seninle hormonlar bile uğraşamaz.” İşte o anda hikâyemizin asıl kahramanı sahneye çıktı: kalsitonin. Sessiz, sakin, ama her şeyi dengeleyen gizli kahraman. Kandaki Kalsiyum Düzeyini Düşüren Hormon Nedir? — Kalsitonin…
4 YorumPavlov Modeli Nedir? Edebiyatın Dönüştürücü Hafızasında Bir Deneyin İzleri Kelimeler bazen bir çanın sesi gibidir; insanın içinde yankılanır, onu uyarır, harekete geçirir. Edebiyat da tıpkı Pavlov’un deneyindeki o ünlü çan gibi, duygularımızı koşullandırır, belleğimizi şekillendirir, bizi hatırlamaya ve hissetmeye davet eder. Bir yazarın dili, bir köpeğin salyasına değil, bir insanın içsel dünyasına, bilinçaltına tepki üretir. İşte bu yüzden Pavlov modeli yalnızca bir psikoloji terimi değildir; aynı zamanda edebiyatın ruhuna işlemiş derin bir metafordur. Davranışın Bilimsel Temeli: Pavlov Modeli Pavlov modeli, Rus fizyolog Ivan Pavlov’un 19. yüzyılın sonlarında yaptığı klasik koşullanma deneyine dayanır. Pavlov, köpeklerin yalnızca yiyeceği gördüklerinde değil, yemekle ilişkilendirdikleri…
8 YorumNeden Ağlarız? Ritüeller, Kimlikler ve Toplumsal Hafıza Üzerine Antropolojik Bir Yolculuk Giriş: Bir Antropoloğun Merakıyla Gözyaşının İzinde Kültürlerin çeşitliliğini merak eden bir antropolog olarak, beni en çok büyüleyen olgulardan biri şudur: Her kültür ağlar, ama herkes farklı şekilde ağlar. Kimi sessizce gözyaşı döker, kimi yüksek sesle ağıt yakar; kimisi ağlamayı zayıflık, kimisi ise kutsal bir arınma olarak görür. Ağlamak evrensel bir biyolojik refleks gibi görünse de, aslında derin bir kültürel anlamlar ağı içinde şekillenir. Antropoloji bize gösterir ki gözyaşı sadece tuzlu bir sıvı değil, aynı zamanda insanlığın ortak ritüellerinden biridir. Peki gerçekten, neden ağlarız? Sadece acıdan mı, yoksa kültürel kimliğimizi…
6 YorumMakara Yapmak Ne Anlama Gelir? Psikolojik Bir Perspektiften İnsan Davranışının Gülümseyen Yüzü Bir Psikoloğun Merakıyla Başlayan Gözlem İnsan davranışlarını anlamaya çalışan bir psikolog olarak, en basit gibi görünen eylemlerin bile aslında karmaşık psikolojik süreçleri barındırdığını fark ederiz. Günlük yaşamda sıkça duyduğumuz “makara yapmak” ifadesi de bunlardan biridir. Kimi zaman neşeli bir sohbetin ortasında, kimi zaman sosyal medyada bir paylaşıma eşlik ederken duyarız. Ama “makara yapmak” sadece şaka yapmak ya da dalga geçmek değildir; o, insanın bilişsel, duygusal ve sosyal dünyasında derin anlamlar taşır. Peki, “makara yapmak” psikolojik açıdan neyi temsil eder? Bilişsel Psikoloji Açısından Makara: Zihinsel Esneklik ve Mizahın Gücü…
Yorum Bırak